Tìm kiếm: 2 vụ lúa

Tháng 12 về, khi nông dân khắp nơi đang tất bật chuẩn bị vật tư, phân giống cho vụ lúa đông xuân, thì tại các địa phương vùng trũng thấp như Quỳnh Lưu, Gia Viễn, Gia Tường, Yên Sơn... không khí lại rộn ràng theo một nhịp điệu hoàn toàn khác biệt. Đây là thời điểm bà con nông dân hối hả bước vào mùa thu hoạch cá ruộng - “vụ mùa thứ hai” mang theo niềm vui được mùa, được giá hiện rõ trên từng khuôn mặt.

Vụ lúa mùa 2025, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do thời tiết bất thuận, sâu bệnh diễn biến phức tạp; tuy nhiên, nhờ sự chỉ đạo đồng bộ và nỗ lực của nông dân, năng suất lúa cuối vụ vẫn được đảm bảo với bình quân trên 52,5 tạ/ha (tăng 1,04 tạ/ha so với vụ mùa 2024).

Những ngày này, ở khắp các cánh đồng trên địa bàn tỉnh đang khoác lên mình sắc vàng óng ả của lúa chín, báo hiệu một vụ Đông xuân bội thu. Tiếng máy gặt rền vang, xe tải, xe kéo tấp nập chở thóc về nhà cùng tiếng cười của người nông dân tạo nên một bức tranh làng quê rộn ràng, đầy sức sống.

Những năm gần đây, sản xuất hai vụ lúa của tỉnh thay đổi theo hướng hàng hóa. Các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (HTXDVNN) đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành vùng sản xuất lúa, liên kết tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp. Hướng đi này giúp thay đổi tập quán, cách làm của người dân, nâng cao giá trị và hiệu quả sản xuất trên đồng ruộng.

Sản xuất vụ xuân luôn được xác định đóng vai trò chủ lực quyết định năng suất lúa của cả năm (chiếm 60%). Vì vậy, cùng với bảo đảm năng suất, cây lúa vụ xuân đang được đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu giống theo hướng hàng hóa chất lượng. Đây là hướng phát triển phù hợp với nhu cầu thị trường, góp phần nâng cao giá trị trên diện tích gieo cấy.

Vụ lúa Đông xuân được xem là vụ lúa quan trọng nhất trong năm, bởi diện tích, năng suất, chất lượng lúa thường đạt cao, thời vụ sản xuất ảnh hưởng trực tiếp đến vụ lúa Mùa ngay sau đó. Do vậy, thời điểm này, ngành Nông nghiệp, các địa phương cùng nông dân trong tỉnh đang tích cực chuẩn bị giống, vật tư, làm đất, thủy lợi, lấy nước đổ ải…, đảm bảo tiến độ, chất lượng, sẵn sàng cho sản xuất.

Trong sản xuất nông nghiệp, cơ giới hóa đã và đang từng bước được đưa vào các công đoạn sản xuất trên đồng ruộng theo hướng đồng bộ, giúp giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất, nhất là ở 2 vụ lúa, trong đó các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (HTXDVNN) đóng vai trò “xương sống”.

Xã Hoàng Tây (Kim Bảng) nằm trong vùng trũng, sản xuất nông nghiệp trước chủ yếu chỉ trông vào hai vụ lúa. Những năm gần đây, địa phương đã tích cực chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu giống cây trồng, trọng tâm là phát triển cây dưa chuột hàng hóa cho giá trị cao trên đất lúa. Hướng đi này góp phần quan trọng nâng cao giá trị sản xuất trên diện tích canh tác, đem lại nguồn thu chính cho nhiều hộ dân.

Ninh Bình có hàng nghìn ha ruộng trũng thực hiện mô hình một vụ lúa, một vụ cá. Năm 2023, những diện tích này bị ảnh hưởng rất lớn do nắng hạn, dẫn đến hiệu quả không cao. Năm nay, điều kiện thời tiết thuận lợi, mưa sớm và rải đều, nhiều nông dân nhận định, vụ cá ruộng này sẽ cho hiệu quả cao.

Vụ Đông xuân 2023-2024, thời tiết bất thuận, mật độ nhiều đối tượng dịch hại cao gấp nhiều lần so với cùng kỳ. Tuy nhiên với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, đồng bộ của cấp ủy, chính quyền các cấp và ngành Nông nghiệp, sự nỗ lực của bà con nông dân, tỉnh Ninh Bình vẫn giành một vụ mùa thắng lợi toàn diện, không chỉ giữ vững năng suất mà chất lượng, giá lúa cũng tăng cao.

Hiện nay, các địa phương trong tỉnh đang tập trung thu hoạch lúa xuân đã chín, đồng thời chuyển sang sản xuất vụ mùa. Theo lịch thời vụ, từ ngày 5/6 bắt đầu gieo mạ trà mùa sớm, gieo cấy lúa mùa từ 15/6. Thời gian chuyển vụ rất ngắn (giữa vụ lúa xuân và vụ mùa), chỉ khoảng hơn 10 ngày, vì vậy công tác chuẩn bị sản xuất vụ mới cần được tập trung triển khai nhằm bảo đảm vụ lúa mùa đạt hiệu quả cao.

Khi vụ lúa Đông xuân chuẩn bị cho thu hoạch cũng là lúc người dân sống ven sông Đáy, xã Khánh Công, huyện Yên Khánh bước vào chính vụ khai thác cáy trong năm. Mỗi ngày, có gia đình bắt được tới 15-20 kg cáy, thu về tiền triệu.

Vụ xuân 2024, HTX Nông nghiệp (HTXNN) Nhân Phúc (xã Phú Phúc – Lý Nhân) có kế hoạch gieo cấy 126 ha lúa; trong đó có hơn 106 ha, chiếm trên 84% diện tích được chuyển từ lúa gieo thẳng sang cấy bằng máy. Đây là bước đột phá trong thực hiện cơ giới hóa trên đồng ruộng của địa phương. Được biết, việc đưa máy cấy vào sản xuất tại HTXNN Nhân Phúc mới chỉ được thực hiện từ vụ lúa mùa 2023, trên diện tích chưa đến 2 ha.

Hiện trên các cánh đồng của xã Văn Xá (Kim Bảng) người dân đang khẩn trương chuẩn bị cho sản xuất vụ lúa xuân 2024. Đây được coi là vụ sản xuất quan trọng quyết định đến năng suất, sản lượng lương thực cả năm, vì vậy, ngay từ đầu vụ, Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (HTXDVNN) Văn Xá đã chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch gieo cấy; chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất cho vụ sản xuất mới.

Vụ lúa xuân năm nay, huyện Thanh Liêm phấn đấu gieo cấy 5.750 ha. Trong đó, nâng diện tích lúa cấy máy lên 2.500 ha, tăng hơn 300 ha so với vụ xuân trước (chiếm 43% diện tích), giảm lúa gieo thẳng xuống còn 1.000 ha. Để bảo đảm diện tích lúa cấy máy, các địa phương, đơn vị phục vụ trong huyện đang tích cực, chủ động triển khai công tác chuẩn bị thực hiện lúa cấy máy.

Những năm qua, cơ cấu giống vụ lúa xuân luôn có sự thay đổi để thích ứng với tình hình sản xuất và thị trường tiêu thụ. Sản xuất vụ lúa xuân hiện nay đang tiếp tục có sự chuyển đổi, giảm tỷ lệ lúa lai, tăng tỷ lệ lúa thuần năng suất, chất lượng cao. Đây là hướng đi giúp bảo đảm cả về năng suất và giá trị trên diện tích gieo cấy.

Vụ lúa xuân 2024 đang đến rất gần, đây là thời điểm quan trọng lấy nước đổ ải, làm đất. Các đơn vị thủy nông đang tập trung tối đa phương tiện nhập nước vào hệ thống kênh mương, cánh đồng của các địa phương trong vùng phục vụ. Mục tiêu đặt ra, diện tích đất cấy bảo đảm đủ nước, làm đất kỹ, hướng đến không để mạ chờ ruộng.

Xí nghiệp Thủy nông huyện Kim Bảng chịu trách nhiệm phục vụ tưới, tiêu cho 3.600 ha đất gieo cấy lúa trên địa bàn. Những năm gần đây, do nguồn nước  sông Nhuệ (nguồn nước chính tưới cho 70% diện tích đất lúa) trong vùng phục vụ luôn ở mức thấp gây khó khăn cho việc lấy nước tưới, nhất là giai đoạn đổ ải, vì vậy, đơn vị đã chủ động xây dựng phương án lấy nước phù hợp, đáp ứng yêu cầu mùa vụ.

Vụ xuân 2024, toàn tỉnh phấn đấu gieo cấy 27.867 ha lúa. Đây là vụ sản xuất quan trọng, quyết định đến năng suất, sản lượng thóc cả năm. Do vậy, các địa phương đang tập trung chuẩn bị những điều kiện cho vụ sản xuất mới. Mục tiêu trước mắt là bảo đảm việc gieo cấy đúng khung thời vụ.

Cây ngô thường được sản xuất trên đất 2 vụ lúa và là một trong những cây vụ đông chính trên địa bàn tỉnh. Ngô dễ trồng và chăm sóc nhưng để cho năng suất cao, chất lượng tốt nông dân cần chú ý những điều sau:

Những ngày này, nông dân khắp các địa phương trong tỉnh đang tất bật thu hoạch lúa mùa. Hầu hết bà con đều rất phấn khởi, bởi lúa không những được mùa mà còn được giá. Hơn nữa, gần đây, việc ứng dụng mạnh mẽ cơ giới vào sản xuất đã giúp họ giảm bớt nhiều khâu lao động nặng nhọc, giảm chi phí, nâng cao thu nhập.

Hiện nay, xã Hợp Lý (Lý Nhân) là một trong số ít địa phương của tỉnh vẫn phủ kín 100% diện tích cây vụ đông trên đất 2 lúa. Đậu tương là cây trồng duy nhất trên diện tích vụ đông của Hợp Lý, đã phát huy hiệu quả cả về năng suất và giá trị kinh tế. Vì thế, vụ đông được xác định là vụ chính thứ 3 và cho giá trị tương đương 2 vụ lúa.